tarihin toplumsal birlikteliğin oluşmasındaki yeri ve önemi

naskah drama 7 orang cerita rakyat singkat. Toplum içinde yaşayan insanın kendisini ve çevresini daha iyi tanımasını ve başkaları ile uyumlu ilişkiler gerçekleştirmek için etkileşim kurabilme ve bu etkileşimi geliştirme becerisi bulunan bir iletişim güçüne sahiptir. Bu bağlamda iletişim bir çeşit bilginin paylaşılmasını mümkün kılan ve bir ilişkileşme ve paylaşım süreci olarak da nitelendirile bilinir. Bir toplumda iletişimin kimler arasında,nasıl ve hangi sonuçlarla nasıl gerçekleşeceğini büyük ölçüde o toplumun,toplumsal ve kültürel özellikleri tarafından belirlenir. Yetiştiğimiz çevre,eğitim ve öğretim düzeyimiz,kişilik özelliklerimiz,rollerimiz,inançlarımız,değerlerimiz,tutum ve davranışlarımız ve en temel olan önyargılarımız iletişim kurmamızda en etkili unsurlardır. Bir süreç olarak iletişim,bireyin bir başka bireye yaptığı herhangi bir etki olmasının ötesinde,bir paylaşım eylemidir. Bu nedenle iletişim tek yönlü olmayıp,iki yönlü bir süreçtir. Bizler iletişim süreci içinde sadece mesaj almaz mesaj da göndeririz. Böylece iletişim sürecinde karşılıklı olarak etkilenir ve değişime uğrarız. Bu temelde iletişim kendimizi geliştirmede ve değiştirmede kullandığımız bir araçtır. Ancak,iletişimin amacı karşılıklı anlaşma ve paylaşmayı sağlamak olmak ile birlikte ve bunun her zaman gerçekleşmediğini ve günümüzde bir iletişisizlikoluştuğunu da bilmekteyiz. İletişimin bir çok bozucu engelli vardır ve bunlardan bazıları tutarsızlık,güvensizlik,isteksizlik,yetersiz dinleme,aşırı bilgi yükleme,sempatik etkenler,statü,yaş ve cinsiyet uyuşmazlıkları,gürültü ve diğer çevresel etkenlerdir. 1 Bireylerin yüz yüze iletişimin etkin ve sağlıklı gerçeklemesinde,kuşkusuz iletişimin bozucu engellinde kişisel özellikler en önemlisidir. Günümüzde en önemli sorun iletişimsizlik olarak kabul edilmektedir. Başkalarına kendimizi ifade edemiyor,kendimizi anlatamıyor,başkalarını dinleme tahammülümüzü git gide kaybediyoruz. Empatik tutum ve davranış geliştiremiyoruz. Demokratik iletişimden uzaklaşıyoruz. Birey olarak davranıyor fakat bireyselleşemiyoruz. Bu ve benzeri bir çok sorun iletişim etkinliğinin ortaya çıkmasını engellemektedir. Teknolojinin çok hızlı gelişmesi sonucu,sosyal hayatımıza çok önemli yer alan TV,Bilgisayar, Internet yaygınlaşması artık iletişim şekillerimizi değiştirmiştir. Bir çok aile TV dizi akışına göre programlarını yapmaktadır. Türker ALAKN günkü yazısında uzunca bir süre yurtdışında kaldıktan sonra dönen bir arkadaşıyla konuşmasını aktarır. Aklan,arkadaşına Türkiye’de en dikkatini çeken ne oldu diye sorar . Cevap İnsan ilişkilerinin sertliği olur ve şöyle devam eder “ Kimse gülümseyerek konuşmuyor,teşekkür etmiyor. Bu dolmuş nereye gidiyor diye soruyorum sürücüye , “Görmüyormusun,arabanın üzerinde yazıyor” diye hırcın bir tonla tıslıyor suratına karşı. İnsan ilişkilerinde incelik yok.” ALKAN,kapitalistleşme,endüstrileşme,kentleşme ve bireyselleşmeyle birlikte bütün o geleneksel ilişkiler ağının gittiğini belirtir. 2002 ve 2003 yılında televizyonda yayınlanan kent şekerleme reklamını bir çoğumuz hatırlarız. Bu reklamda bayramda çocuklarını bekleyen yaşlı karı kocaları görmüştük. Son derece duygusal bir müzikle bayram ziyaretinde çocuklarını dört gözle bekleyen insanlar Türkiye’nin gündeminde yeni bir tartışma başlatmıştı. Artık geleneksel ilişki biçimleri yok olmakta bayram günleri tatil günlerine dönüşmüş durumda,insanlar ekonomik sorunları nedeni ile geleneksel ilişki biçimlerinden vazgeçmektedir. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna bağlı İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerine bağlı Aile Danışma Merkezlerine her geçen gün başvuruda bulunan aile müracaatları artmaktadır. Çiftlerde bir biri ile sağlıklı iletişim kuramama ve empatik tutum ve davranış gösterememeleri,birbirini anlama çabalarının azalması ve bu iletişim sorunun da ekonomik nedenlerde pekiştirince boşanmalar hızla artmakta olup,bu temelde toplumsal sorunlar artmaktadır. İletişimsizlik sorunlarından dolayı herkes anlaşılmamaktan şikayetçiyiz. Fakat kendimizi bu konuda hiç sorgulamayız,kendimizi anlatamamaktaki temel nedeni düşünmeyiz. Modern hayatın getirdiği stresli ortam,sağlıklı savunma mekanizmaları kuramamak sonucu sorunu hep kendimiz dışında bir nedene yükleme alışkanlıkları kazandırmıştır. Oysaki iletişim temelde anlam yaratmayı ve paylaşmayı amaçlamalıdır. Bunun için kendi bireysel dairemizden çıkıp başkalarını da anlamaya çalışmalıyız. Başkalarının bizi anlamadığını söylemek iletişimsizlikte kendi sucumuzu görmezden gelmek demektir. “ Beni anlamıyorlar” diye söylenmekten vazgeçip,bu cümleyi “Ben kendimi anlatamıyorum” a dönüştürmek daha doğru davranış olacaktır. Kendimize güven duymalı,inanmalı ve önemli hissetmeliyiz,olumsuz düşüncelerden uzaklaşmalı,çevremizi,iletişim içinde olduğumuz kişiyi kişileri izlemeli ve dinlemeliyiz. Kendi güçümüze,yeteneklerimize sorumluluklarımıza sahip çıkarak kendimizle kuracağımız barışık bir iletişim,başkaları ile iletişimimizi de iyileştirecektir. 2 Türkiye Kültürüne dair bir yabancının gözlemleri ile birlikte ele almak daha açıklayıcı olabilir. 30 yaşında İstanbul’a gelmiş,sihirbazlık kursu veren İngiliz olan Lee Alex,i Hızır TÜZEL ile Radikal gazetesinde bir röportaj yaptı. Bu röportaj sırasında “Diğer ülkelerdeki izleyenlerle,Türk izleyenlerin tepkileri arasında farklar görebildiniz mi?Sorusuna şöyle cevap veriyor “ Sihirbazlığı Türkiye’de insanların yeniden keşfetmeleri gereken bir şey olarak görüyorum. Bilmedikleri yada unuttukları bir şey. Sihirbazlık hiçbir zaman kitlelerin ilgilendiği bir sanat olmamış Türkiye’de .Yadırgadıklarını hissediyorum . Nasıl tepki vereceklerini bilmiyorlar… Şovun zevkini çıkartacakları yerde,numaraları nasıl çözmek istiyorlar. Belki bu tepki onların özel yaşamlarında her zaman gösterdikleri tepkiler,bundan emin değilim. Türklerin gördükleri şeyden zevk almak yerine ,orada bir sorun aramak gibi alışkanlıkları var.” Toplum olarak yaşadığımız iletişimsizlikten kaynaklanan bir çok sorun yaşamaktayız. Fakat asıl önemli olan bu sorunları iletişimsizlikten kaynaklandığının farkında değiliz. Sorunu çözmede bir mazerete dayandırma veya sığınma alışkanlığımız devam etmektedir. Toplum içindeki bireylerin birbirleri ile sağlıklı ilişkiler kurması, o toplumu meydana getiren bireylerin iyi ilişki kurma konusundaki ilkeleri, iletişimi engelleyen ve kolaylaştıran unsurları bilmelerine ve yaşamlarında uygun zaman ve yerde kullanmalarına bağlıdır. Böylece, bireyler arasında oluşabilecek gerginlik ve çatışmalar oldukça azalır ve zaman kayıplarında da aynı doğrultuda azalma olur. 3 Sonuç olarak, iletişim bir paylaşma eylemidir. İletişim kurmada kişisel özelliklerimiz,kültürel yapımız,değer ve tutumlarımız etkilidir. Birbirimizi anlama çabasında empatik tutum ve davranışı,demokratik ilişkileri kurmak zorunluluk olmalıdır. Bu eylemlerimizi gerçekleştirmediğimiz zaman bir birimizi anlamayacağız ve değer vermemiş olacağız. Toplum olarak bunları sorgulamalıyız. Bir çok sorunumuzun iletişimsizlik den kaynaklanmaktadır. Sorunu tartışmanın zamanı gelmiştir. KAYNAKÇA 1 Davit Van Fleet,1988 Aktaran Tutar ve Yılmaz ,2002;71. 2 Uztuğ, Ferruh 2003 3 Oya G. ERSEVER 4 Genel İletişim”2003.Ankara Pegem 260 9 10 Sosyal Hizmet Uzmanı,1997-2004 tarihleri arası Karaelmas Üniversitesi Sağlık İletişim ve Halkla İlişkiler alanında öğretim görevliliği yapmıştır. İletişim alanında yayın yapan bir çok ulusal dergi,gazetelerde makaleleri yayınlanmıştır. Son düzenleyen Safi; 4 Ekim 2017 1728 Cevap Tarihin toplumsal birlikteliğin oluşmasındaki yeri ve önemi sorusunun cevabıTarih, toplumsal olayları doğru yorumlamamızı sağlar. Öğrendiğimiz her tarih bilgisiyle beraber toplumun sorunlarına veya olaylarına daha doğru yaklaşırız. Toplumun geçmişteki durumu, acıları, zafer anları, dönüm noktaları ve diğer sayısız etken toplumun yapısını belirler. Tarih bize toplumsal bir bilinç kazandırır. Tarih geleceğe yönelik doğru düşünmemizi sağlar. Pek çok zaman benzer nedenler, benzer sonuçları doğurabilir. Tarihi iyi bilen insan ülkesinin ve dünyanın geleceğini daha güzel düşünür ve tahmin eder, tedbir almasını sağlar. Toplumumuzun ve dünyamızın geçmişte yaşadığı bir kötü bir olayı tekrar yaşamaması için, bu olayın yaşanmasına yol açan nedenleri tespit eder ve bunları engellemek için önlemler alırız. Tarih insanlık medeniyetimizin gelişmesinin sebebidir. Bütün bilimler ve bilgiler, bir önceki bilinenlerin üstüne yeni şeyler eklenmesiyle gelişmiştir. Önceki bilinenleri bilmeseydik, birileri o bilgileri kayıt altına almasaydı, insanlık medeniyetimiz hiç gelişemeyecekti. Birey ve Toplum Kültürümüzle Yaşıyor ve Gelişiyoruz SB. 6. 1. 2. Sosyal, kültürel ve tarihî bağların toplumsal birlikteliğin oluşmasındaki yerini ve rolünü analiz eder. Toplum 6. Sınıf Bireylerin bir araya gelmesiyle oluşan sosyal yapıya toplum denir. Toplumsal birliktelik nedir? Örnek veriniz? Toplumsal Birliktelik 6. Sınıf Toplumun kurum ve kuruluşlarıyla ortak değerlerde birleşmesi ve birlikte hareket etmesine toplumsal birliktelik denir. Devle tlerin ve mil l ayakta etlerin k için to alması plums birlikte al lik öneml idir. Kurtuluş Savaşı vatanın bütünlüğünü korumak ve milletin bağımsızlığını kurtarmak için yapılmış; genç yaşlı, kadın erkek, hep birlikte hareket ederek kazanılmıştır. Kültürümüzle Yaşıyor ve Gelişiyoruz 6. Sınıf Kültür Nedir? Milli Kültür Nedir? İnsanlığın ortaya koyduğu, geçmişten geleceğe taşıdığı, maddi ve manevi değerler bütünüdür. Bir toplumu diğer toplumlardan ayıran değerler bütünü ve yaşam biçimine milli kültür denir. Kültürü oluşturan unsurlar nelerdir? Örnek veriniz. Kültürü Oluşturan Unsurlar 6. Sınıf Bayramlar Türkülerimiz Kıyafetler Düğünler Gelenekler Dil El Sanatları Halk Oyunları Din Yemekler Mimari Tarih Kültürü oluşturan bu unsurlar toplumsal birlikteliğin devamı için önemlidir. Milli Kültürün Özellikleri 6. Sınıf Milli kültür, bir toplumun milli kimliğini oluşturur. Bir toplumu diğer toplumlardan ayıran hayat tarzıdır. Topluma özgüdür. Milli kültür, toplumun birlik ve beraberliğe katkı sağlar. Toplumun varlığı ve devamı için önemli bir unsurdur. Her toplum milli kültürünü yaşatarak gelecek kuşaklara aktarır. Milli kültürde zamanla değişiklikler olabilir. Toplumda Birlik ve Beraberliği Artıran Uygulamalar Düğünler Törenler Bayramlar Paylaşma 6. Sınıf i er l t e r a y i z Hasta Yardımla şma Sıra Sizde 6. Sınıf 1 Pizza 7 Cirit 2 Yağlı güreş 8 Şalvar 3 Horon 9 Bale 4 Lahmacun 10 Hamburger 5 Gitar 11 Lokum 6 Ferace 12 Ayran Yukarıda verilen unsurlardan kültürümüze ait olanları söyleyiniz. Dil 6. Sınıf Dil, kültürel unsurların başında gelir. Kültürün nesilden nesle aktarılması, yaşaması ve gelişmesi dil yoluyla olur. Her millet yaşayışını dile yansıtır. Toplumsal yaşamın vazgeçilmezi olan değerler, örf ve âdetler, gelenek ve görenekler dil vasıtası ile varlığını sürdürür. Atatürk’ün Türkçeye Verdiği Önem 6. Sınıf “Dilin milli ve zengin olması, milli hissin gelişmesinde başlıca etkendir. Ülkesini, yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır. ” Atatürk dil alanında hangi kurumu kurmuştur? Atatürk’ün Türkçeye Verdiği Önem 6. Sınıf Türk Dil Kurumu Türk dilinin korunması, zenginleştirilmesi ve bilim dili haline gelmesi için Atatürk öncülüğünde 1932 yılında kurmuştur. Türkçemizi korumak ve geliştirmek için neler yapabiliriz? Tarih 6. Sınıf Tarih, toplumların başından geçen olayları, zaman ve yer göstererek anlatan; bunların sebep ve sonuçlarını, birbirleriyle olan ilişkilerini ele alan bilim dalıdır. Tarihimizi neden öğrenmeliyiz? Atatürk’ün Tarihe Verdiği Önem 6. Sınıf “Büyük devletler kuran atalarımız, büyük ve geniş kapsamlı medeniyetlere de sahip olmuşlardır. Bunu aramak, incelemek, Türklüğe ve cihana bildirmek bir borçtur. ” Atatürk tarih alanında hangi kurumu kurmuştur? Atatürk’ün Türkçeye Verdiği Önem 6. Sınıf Türk Tarih Kurumu Atatürk, köklü bir geçmişe sahip olan tarihimizin doğru bir şekilde araştırılması için 1931 yılında Türk Tarih Kurumunu kurmuştur. Din 6. Sınıf Din, insanların duygu ve düşüncelerini etkileyerek günlük hayatlarını, yaşam tarzlarını şekillendirir. Kültürü besleyen bu kaynak, toplumun kültürel değerlerinin oluşması ve değişmesinde etkili olan unsurlardandır. Dinin kültür üzerindeki etkileri neler olabilir? Örnek veriniz. Kültürümüzdeki Önemli Kişiler 6. Sınıf Toplumsal birlikteliğimizin güçlenmesine Hacı Bektaş-ı Veli, Yunus Emre, Mevlâna Celâleddin-i Rumi gibi şahsiyetlerin eserleri de katkı sağlamıştır. “ UNESCO; i in d d le lâ e C lâna v e M ı n lı ı y 7 0 iyle n e • 20 d e n lı ı y m. doğu 0 0 8 in n i’ m u etti. R n a il dggdg ” ı l ı Y a n lâ “Dünya Mev ı Veli ş a t k e B ı c a H • 2009 yılını “ tti. e n a il k a r la o Yılı” ” Doğru mu? Yanlış mı? 6. Sınıf 8. Sınıf Toplumun ortak değerlerine sahip çıkmak, toplumsal birlikteliği güçlendirir. Doğru mu? Yanlış mı? 6. Sınıf Toplumsal çatışmalar, devletlerin varlığını ve devamlılığını etkilemez. Doğru mu? Yanlış mı? 6. Sınıf 8. Sınıf Kurtuluş Savaşı milletin birlik ve beraberliği sayesinde kazanılmıştır. Doğru mu? Yanlış mı? Kültürel unsurlar yalnızca dini değerlerden oluşur. 6. Sınıf Doğru mu? Yanlış mı? 6. Sınıf 8. Sınıf Dil maddi ve manevi kültürün gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlar. Doğru mu? Yanlış mı? 6. Sınıf Atatürk, Türkçe’nin korunması amacı ile 1931 yılında Türk tarih Kurumunu kurmuştur. Doğru mu? Yanlış mı? Tarihten ders çıkarmak aynı hataya düşmemek için tarihimizi bilmemiz gerekir. 6. Sınıf 8. Sınıf Doğru mu? Yanlış mı? Milli kültür, toplumun birlik ve beraberliği azaltır. 6. Sınıf Doğru mu? Yanlış mı? Milli kültür, bir toplumun milli kimliğini oluşturur. 6. Sınıf 8. Sınıf Doğru mu? Yanlış mı? 6. Sınıf 8. Sınıf Milli kültür bir toplumu diğer toplumlardan ayıran hayat tarzıdır. Millete özgüdür. Doğru mu? Yanlış mı? Zaman değişse de milli kültür değişmez. 6. Sınıf Örnek Sorular Aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden birisi değildir? Başka kültürleri etkilemez. Maddi ve manevi unsurlardan oluşur. Zamanla değişikliğe uğrayabilir. Milli birlik beraberliğe katkı sağlar. 6. Sınıf Örnek Sorular 6. Sınıf Aşağıdakilerden hangisi Türk kültürüne ait yemeklerden birisi olarak gösterilemez? Mantı Pizza İçli köfte Lahmacun Örnek Sorular 6. Sınıf “Türk çocuğu atalarını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır. ” Mustafa Kemal Atatürk’ün bu sözüne göre aşağıdakilerden hangisinin öğretilmesi gereklidir? Dil Tarih Din Kültür Soru - Yanıt 6. Sınıf SORU İnsanlığın ortaya koyduğu, geçmişten geleceğe taşıdığı, maddi ve manevi değerler bütünüdür. YANIT Kültür Soru - Yanıt 6. Sınıf SORU Bir toplumu diğer toplumlardan ayıran değerler bütünü ve yaşam biçimidir. YANIT Millî Kültür Soru - Yanıt 6. Sınıf SORU Atatürk, köklü bir geçmişe sahip olan tarihimizin doğru bir şekilde araştırılması için 1931 yılında kurulan kuruluş. YANIT Türk Tarih Kurumu Soru - Yanıt 6. Sınıf SORU Türk dilinin korunması, zenginleştirilmesi ve bilim dili haline gelmesi için Atatürk öncülüğünde 1932 yılında kurulan kuruluş. YANIT Türk Dil Kurumu Bir toplumun kültürünün oluşmasında etkili olan unsurlardan dil, din ve tarih hakkındaki düşüncelerinizi aşağıda verilen tabloya yazarak sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Bunların dışındaki diğer kültürel unsurlar hakkında araştırma yapınız ve edindiğiniz bilgileri defterinize yazarak sınıfta arkadaşlarınızla toplumun kültürünün oluşmasında etkili olan unsurlardan dil, din ve tarih hakkındaki düşüncelerinizi aşağıda verilen tabloya yazarak sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız. Bunların dışındaki diğer kültürel unsurlar hakkında araştırma yapınız ve edindiğiniz bilgileri defterinize yazarak sınıfta arkadaşlarınızla unsuru – Toplumsal birlikteliğin oluşmasındaki yeri ve önemiDil– Şiir, türkü, mani, ninni, destan gibi kültürel değerlerin dil ile gelecek nesillere aktarılmasını Din toplumun düşünce ve yaşayış biçimi etkilenerek ortak bir kültürünün olmasını Tarih ile bireyler geçmişine ait kültürel değerleri öğrenerek bunları yaşatmaya çalışır. Tarih ortak kültür mirası geçmişten günümüze Kültürel Unsurlar;SanatGelenek ve göreneklerDünya görüşüAhlak anlayışı Sosyal Bilgiler programını hazırlayan komisyonun yaptığı tanıma göre 2008, “Sosyal Bilgiler, bireyin toplumsal varoluşunu gerçekleştirebilmesine yardımcı olması amacıyla; tarih, coğrafya, ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe, siyaset bilimi ve hukuk gibi sosyal bilimleri ve vatandaşlık bilgileri konularını yansıtan; öğrenme alanlarının bir ünite ya da tema altında birleşmesini içeren; insanın sosyal ve fiziki çevresiyle etkileşiminin geçmiş, bugün ve gelecek bağlamında incelendiği; toplu öğretim anlayışından hareketle oluşturulmuş bir ilköğretim dersidir” MEB,2008. 2005 yılından itibaren Türkiye genelinde uygulanan, yapılandırmacı yaklaşımla hazırlanan sosyal bilgiler öğretimi programı etkinlik merkezli, bilgi ve beceriyi eşitleyebilen, öğrencinin kendi yaşantısından yola çıkarak ve bireysel farklılıklarını dikkate alarak çevreyle etkileşim içerisinde olmasını sağlayan yeni bir anlayışı benimsemiştir Gültekin, 2008. Meydan ve Akkuş 2014 404’a göre sosyal bilgiler dersindeki üniteleri somutlaştırmak için en önemli çalışmalardan biri konuları yaşamla ilişkilendirmek, öğretim sürecinde ise farklı yöntem ve teknikler kullanmaktır. Fen konularında laboratuar çalışması yapıldığı gibi, sosyal bilgiler öğretiminde de müzeler ve tarihi mekânlar, tarihi olayların öğretimi açısından ilgili bilgileri ve deneyimleri edinme alanları olduğunu belirtmektedirler. Ercan 20079 müze ziyaretlerinin yapılması gerekliliğini şu şekilde ifade etmektedir Çoğu zaman Sosyal Bilgiler dersi anlatılırken tarihi konuların anlaşılması noktasında büyük güçlükler yaşanmaktadır. Öğrencinin dikkati dağılmakta, konuya ilgisi çekilememekte ve ders istenilen amacına ulaşamamaktadır. Görsellikten, ilgi çekicilikten uzak bir anlatımla verilen tarihi olay ve olgular, öğrenci hafızasında kalıcı olmayıp derse olan ilgiyi de azaltmakta ve belli bir süre sonra öğrencilerde derse karşı bir olumsuz tutumlar oluşmasına neden olmaktadır. Sosyal bilgiler dersi ünitelerinde yer alan kazanımlar, müzelerdeki somut, görsel nesneler ile daha iyi bir şekilde anlaşılmaktadır Ata, 2013 342. Sosyal bilgiler öğretiminde, tabiat ve kültür varlıklarının yer aldığı mekânların ve müzelerin kullanılması, eserlerin ve tarihi unsurların öğrenciler tarafından keşfedilmesini sağlarken, onların “tarihsel duygudaşlık” kurmalarına da yardımcı olmaktadır Egüz ve Kesten, 2012 87. Sosyal bilgiler, içerik olarak bireylerin sosyal ve kültürel yaşantılar edinmeleri, birikim yapma ve deneyim sahibi olmaları için en uygun derstir. Çünkü öğrenciler bu derste, hem içinde yaşadıkları toplumun geçmişi ve bugünü hakkında bilgi edinmekte hem de diğer medeniyetler, toplumlar hakkında bilgi edinmektedir. Böylelikle öğrenciler insanoğlunun geçmişten günümüze oluşturduğu zengin ve kültürel yaşamı hakkında bilgi sahibi olmaktadır Öztürk ve Otluoğlu, 2003 40. Tarihsel ve kültürel unsurlar açısından ülkemizin oldukça zengin olması müzelerin tarih, iletişim, kültür ve aktif öğrenme ortamı sunmasında etkili bir rolü vardır Ilgaz ve Örten, 2015288-289. Bu bağlamda sınıf dışı mekânlar sosyal bilgiler dersi için önemli öğrenme ortamlarını oluşturmaktadır. Sosyal bilgiler dersinde öğrenciye gerçek ortamlarda yaşayarak öğrenme olanağı sunulması bilginin kalıcılığı açısından önemlidir. Bu kapsamda coğrafi ve doğal özelliklerin ele alındığı bir sosyal bilgiler dersinde doğada inceleme yapılması, tarih konuları ile ilgili tarihi mekânların ve müzelerin ziyaret edilmesi bu ders için önemlidir Altın ve Demirtaş, 2009.Tarihi mekânlar; geçmişin tanığı olarak, gerçek olayları ve kişileri öğrencilere anlatmada yardımcı olur. Tarihi mekânlar geçmiş ve bugün arasında zamansal bağlantı kurarak, geçmişteki olayların meydana gelişi hakkında düşünmelerini, empati yapmalarını sağlar. Tarihi mekânlar öğrencilerin; gözlemleme, veri toplama, benzetme, karşılaştırma, analiz ve sentez yapma, delil değerlendirme, hipotez kurma ve çıkarımda bulunma gibi becerilerini geliştirir Yeşilbursa, 2008211. Tuncel ve Dolanbay’ın 2016 oluşturduğu başlıca tarihi mekânları şu şekilde sıralayabiliriz  Antik kalıntılar, kaleler  Mezarlar, türbeler, anıtlar, şehitlikler  Han, hamam, kervansaraylar  Külliye, medrese  Ulusal parklar  Savaş alanları  Caddeler  Fabrikalar  Tarihi köyler, çiftlikler  Yalılar, konaklar  Önemli tarihi şahısların evleri  Müzeler Ayrıca sosyal bilgiler öğretmenlerinin sanal müzeleri de kullanması, yerel ya da evrensel müzeyi sınıf ortamında sunması, öğrencilerde sanatsal ve estetiksel beğeniyi arttırmaktadır Ustaoğlu, 2012 39. Sosyal bilgiler müfredatının sanata ve sanat eğitimine önem verdiği de görülmektedir. Örneğin, birey ve toplum, sosyal değişme ve kültürel miras sosyal bilgilerin içeriğinin sanata verdiği önemi gösterir. Sanat eğitimi gezi-gözlem yöntemi ile müzelerde öğrencilerin “sanatı anlama ve sanattan zevk alma” ları için zengin içerik sunar Ilgaz ve Örten, 2015288. Müzeler ayrıca yerel tarihin sosyal bilgiler öğretim programındaki kazanımların ilişkilendirilmesine yardımcı olan en önemli araçlardan biridir Yeşilbursa, 2008 217.Uluçay, 1958’den akt Yeşilbursa, 2008218 yerel tarih ve müze ilişkisini şöyle açıklamaktadır Müzeler, bulundukları çevrenin geçmişine, başından geçen olaylara dair eser ve hatıraları muhafaza etmekle; konuların işlenmesine ve çevre tarihinin incelenmesine - öğretilmesine çok yardım eder. Sosyal Bilgiler öğretim programında yapılan açıklamada okul dışı mekânlar olarak nerelerden faydalanabilineceği şu şekilde belirtilmektedir Sosyal Bilgiler öğretiminde okul dışı ortamlardan da faydalanmaya önem verilmelidir. Bu çalışmalar okulun yakın çevresinden okul bahçesi gibi pazaryerine, resmî dairelere, fabrikalara, sergilere, arkeolojik kazı alanlarına, atölyelere, müzelere ve tarihî mekânlara tarihî yapılar, anıtlar, müze-kentler, savaş alanları, sanal müze gezisi vb. yönelik olabilir. Ayrıca uygun konularda sözlü tarih ve yerel tarih çalışmaları da yapılmalıdır Meb, 2018, 7. Madde Aydın, Dündar ve Kaya 2016,s. 528, yerel tarih- müze ilişkisini sosyal bilgiler ve tarih öğretimine katkısını şu şekilde dile getirmektedirler Yerel tarih çalışmaları, üzerinde yaşadığımız toprakların mazisi ve milletlerin hafızası olarak değerlendirebileceğimiz sözlü ve yazılı kaynaklar ve müze envanterine giren dokümanlarla hazırlanmakta, tarih ve sosyal bilgiler öğretiminde öğrenmeyi günlük deneyimlerle yapmaya yardımcı olmaktadır. Tarihi mekânlar, müzeler dışında tabiat varlıklarına da; jeoparklar, milli parklar da sosyal bilgiler dersi öğrenme alanlarında ilgili kazanımlarda gezi- gözlem incelemesi yapılarak yardımcı olabilir. Sosyal bilgiler öğretim programı 2018’de yapılan değişiklikle 9 öğrenme alanından 7 öğrenme alanına indirilmiştir. “Birey ve Toplum, “Kültür ve Miras”, “İnsanlar, Yerler ve Çevreler”, “Bilim, Teknoloji ve Toplum”, “Üretim, Dağıtım ve Tüketim”, “Etkin Vatandaşlık” ve “ Küresel Bağlantılar” olarak yedi öğrenme olanı olarak belirlenmiştir. Daha önceki programda yer alan “Gruplar, Kurumlar ve Sosyal Örgütler” ve “Güç, Yönetim ve Toplum” öğrenme alanları “Etkin Vatandaşlık” öğrenme alanına katılarak kaldırılmıştır MEB, 2018. “Kültür ve Miras”, “İnsanlar, Yerler ve Çevreler”, “Bilim, Teknoloji ve Toplum”, “Üretim, Dağıtım ve Tüketim”, “Küresel Bağlantılar” öğrenme alanlarında yer alan ilgili ünite ve kazanımlarda müze sanal veya gerçek, tabiat ve kültür varlıkları ile tarihi mekânlara geziler düzenlenmesi ilişkilendirilir. Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan “müze ile eğitim” kapsamında yapılan çalışmaya göre sınıf bazında ilgili öğrenme alanlarına göre kazanımlar aşağıda verilmiştir 5. Sınıf “Kültür ve Miras” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken estetik ve kültürel mirasa duyarlılık gibi değerlerle Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma ile araştırma gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır”. Kazanımlar  Somut kalıntılarından yola çıkarak Anadolu ve Mezopotamya uygarlıklarının insanlık tarihine önemli katkılarını fark eder.  Çevresindeki doğal varlıklar ile tarihî mekânları, nesneleri ve eserleri tanıtır.  Ülkemizin çeşitli yerlerinin kültürel özellikleri ile yaşadığı çevrenin kültürel özelliklerini karşılaştırarak bunlar arasındaki benzer ve farklı unsurları belirler. Eskişehir Lületaşı Müzesi Mardin Taş Sivil Mimari Örnekleri Evler, Karadeniz Ahşap Sivil Mimari Örnekleri Evler, Milli Parklar Örneği Hatila Milli Parkı- Truva Tarihi Milli Parkı gezi düzenlenir Ulu Kalın, 2015337, 338.  Kültürel ögelerin, insanların bir arada yaşamasındaki rolünü analiz eder.  Günlük yaşamdaki kültürel unsurların tarihî gelişimini değerlendirir. Gündelik hayatta yerleşmiş kültürel unsurların sürekliliği ve değişimi üzerinde durulur MEB, 2018. Bu öğrenme alanı kazanımlardan da anlaşılmaktadır ki tarih konuları ağırlıkta ve milli bilinç verilmeye çalışılmaktadır. Bu bağlamda alan gezisi, doğal varlıklar, tarihi mekânlara gezi, sanal veya gerçek müze ziyaretleri yapılabilir. “Bilim, Teknoloji ve Toplum” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken dürüstlük, çalışkanlık ve bilim etiği gibi değerlerle öz denetim ve dijital okuryazarlık gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır”. Kazanımlar  “Teknoloji kullanımının sosyalleşme ve toplumsal ilişkiler üzerindeki etkisini tartışır.”  “Buluş yapanların ve bilim insanlarının ortak özelliklerini belirler.” “Bilimsel düşünmenin önemine vurgu yapılır.”MEB,2018. Özensoy 2013134’un ifade ettiği gibi “Teknolojik ürünlerin sergilendiği kurum ve kuruluşlarla kişilerin kurduğu özel müzelere gezi düzenlenebilir”. Ayrıca sanal gezi yapılarak da kazanımlara katkı sağlanabilir. 5. Sınıf “Küresel Bağlantılar” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken kültürel mirasa duyarlılık değeriyle araştırma ve yaratıcılık gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Yaşadığı yer ve çevresinin ülkemiz ile diğer ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerdeki rolünü araştırır.” “Tarım, sanayi, turizm, ulaşım, eğitim, kültür endüstrisi gibi ekonomik faaliyet alanlarında uygun olanlara değinilir.”  “Ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerde iletişim ve ulaşım teknolojisinin etkisini tartışır.”  “Turizmin uluslararası ilişkilerdeki önemini açıklar.” “Farklı ülke toplumlarının birbirini daha yakından tanımasının, kültürel zenginliklerini görmesinin ve karşılıklı ön yargılarını fark etmesinin sağladığı kazançlar üzerinde durulacaktır.”  “Çeşitli ülkelerde bulunan ortak miras ögelerine örnekler verir.” “Ülkemizden ve dünyanın farklı ülkelerinden örnekler seçilerek ortak mirasın anlamı üzerinde durulur.”MEB,2018. “ Küresel Bağlantılar” öğrenme alanında özellikle sanal ve gerçek müzelerden yararlanılması öğrencilerin farklı ülkeleri aynı zamanda ülkemizi tanıma olanağı sağlayabilir. 6. Sınıf “Birey ve Toplum” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken dayanışma ve yardımseverlik gibi değerlerle eleştirel düşünme ile zaman ve kronolojiyi algılama gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Sosyal rollerin zaman içerisindeki değişimini inceler.”  “Sosyal, kültürel ve tarihî bağların toplumsal birlikteliğin oluşmasındaki yerini ve rolünü analiz eder.” “Din, dil, tarih gibi kültürü oluşturan unsurlar ele alınır.” MEB, 2018 “Birey ve Toplum” öğrenme alanındaki bu iki kazanımda etnografya müzesi, yaşayan müze ya da sanal müze ziyaretleriyle katkı sağlanabilir. 6. Sınıf “Kültür ve Miras” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken kültürel mirasa duyarlılık değeriyle zaman ve kronolojiyi algılama becerisinin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.”  “Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerinin coğrafi, siyasal, ekonomik ve kültürel özelliklerine ilişkin çıkarımlarda bulunur.” “Destan, yazıt ve diğer kaynaklardan yararlanılır.”  “Türklerin İslamiyet’i kabulleri ile birlikte siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda meydana gelen değişimleri fark eder”  “ Türklerin Anadolu’yu yurt edinme sürecini XI ve XIII. yüzyıllar kapsamında analiz eder.” Türkiye Selçukluları Dönemi’nde gerçekleştirilen kültürel faaliyetlerin Anadolu’nun yurt edilme süreci üzerindeki etkisine vurgu yapılır. MEB,2018. Bu kazanımlarla ilgili olarak da “ Sanal ortamda Orhun Abideleri ile ilgili inceleme yapabilir.” Karabıyık, 2014a 77. Yukarıdaki ikinci ve üçüncü kazanımla ilgili olarak ayrıca gerçek ya da sanal müze ziyareti yapılabilir. 6. Sınıf “Bilim, Teknoloji ve Toplum” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken bilimsellik değeriyle yenilikçilik ve araştırma gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Sosyal bilimlerdeki çalışma ve bulgulardan hareketle sosyal bilimlerin toplum hayatına etkisine örnekler verir.” “Psikoloji, felsefe, antropoloji, arkeoloji vb. bilimlerden örnekler verilerek sosyal bilimleri oluşturan disiplinler tanıtılır.” “Türkiye’deki bilim ve teknolojinin gelişimine yönelik çalışmalara değinilir.”  “Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gelecekteki yaşam üzerine etkilerine ilişkin fikirler ileri sürer” MEB,2018. Bu öğrenme alanında sanal ya da gerçek müzeye yapılabilecek bir kazanım bulunmaktadır. 6. Sınıf “Etkin Vatandaşlık” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken eşitlik değeriyle eleştirel düşünme, Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanma ile politik okuryazarlık becerilerinin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Türk tarihinden ve güncel örneklerden yola çıkarak toplumsal hayatta kadına verilen değeri fark eder.” “Pozitif ayrımcılık, ekonomik, siyasal ve toplumsal temsil gibi olumlu, kadına şiddet ve cinsiyet ayrımcılığı gibi olumsuz konular üzerinde durulur.” MEB,2018. Bu kazanımla ilgili olarak Sadberk Hanım Müzesi İstanbul, İzmir, Antalya, Mersin, İstanbul’da bulunan kadın müzeleri, Ankara Polatlı yakınlarındaki Kurtuluş Savaşı Kadın Müzesi, Şerife Uludağ Kız Olgunlaşma Enstitüsü Müzesi Ankara, Latife Hanım Köşkü Anı Evi Müzesi İzmir, Sıdıka Erke Etnografya MüzesiBalıkesir/ Edremit gibi müzelere ziyaret edilebilir. 7. Sınıf “Kültür ve Miras” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken kültürel mirasa duyarlılık ve estetik gibi değerlerle kanıt kullanma becerisinin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Osmanlı Devleti’nin siyasi güç olarak ortaya çıkış sürecini ve bu süreci etkileyen faktörleri açıklar.” “Kuruluştan İstanbul’un fethine kadar olan dönemde devletin hüküm sürdüğü yerler ile iskân politikası, askerî, ekonomik ve toplumsal yapı detaya girilmeden ele alınır.” “Osmanlı Devleti’nin kuruluşu ile ilgili farklı tarihsel yorumlara değinilir.” MEB,2018. Bu kazanımla ilgili, “Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, Osmanlı Vakfiyeleri, Osmanlı Sikkeleri” nin görülmesi, ziyaret edilmesi uygun olur Ulu Kalın, 2015346.  “Osmanlı Devleti’nin fetih siyasetini örnekler üzerinden analiz eder”. “ Gaza ve cihat anlayışı, istimâlet politikası, millet sistemi üzerinde durulur. “  “Osmanlı Devleti’nde ıslahat hareketleri sonucu ortaya çıkan kurumlardan hareketle toplumsal ve ekonomik değişim hakkında çıkarımlarda bulunur.” MEB,2018. Bu kazanımla ilgili olarak da, Meclis-i Mebusan ile Sanayi Nefise Mektebi Bugünkü adı Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi gezi düzenlenebilir Ulu Kalın, 2015348.  “Osmanlı kültür, sanat ve estetik anlayışına örnekler verir. “ “Yerli ve yabancı seyyahların seyahatnamelerinden örneklere yer verilir.”MEB,2018. Kazanımlarla ilgili, İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Yıldız Sarayı vb. ve Anadolu’da Osmanlı Devleti’nin son dönemleriyle ilgili kurum ve kuruluşlara ait özel müzelere; banka müzeleri, askeri müzeler ve eğitim müzelerine ve kültürel unsurlarla ilgili sergilerin olduğu Türk ve Avrupa müzelerine geziler düzenlenmesi uygun görülür Karabıyık, 2014b71. Ayrıca Safranbolu Evleri Karabük, Odunpazarı Evleri Eskişehir, Ayasofya Camii Ulu Kalın, 2015345-348 ziyaret edilebilir. 7. Sınıf “İnsanlar, Yerler ve Çevreler” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken özgürlük değeriyle kanıt kullanma, problem çözme, tablo, grafik, diyagram çizme ve yorumlama gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Örnek incelemeler yoluyla geçmişten günümüze, yerleşmeyi etkileyen faktörler hakkında çıkarımlarda bulunur.” MEB,2018. Bu kazanımla ilgili olarak “Arkeoloji müzelerine, arkeolojik buluntuların sergilendiği ve Çatalhöyük, Kültepe, Alişar, Truva gibi açık hava müzelerine yapılacak sanal ya da gerçek müzelere gezi düzenlenebilir.” Karabıyık, 2014a 55. 7. Sınıf “ Bilim, Teknoloji ve Toplum” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken bilimsellik ve özgürlük gibi değerlerle zaman ve kronolojiyi algılama becerisinin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “ Bilginin korunması, yaygınlaştırılması ve aktarılmasında değişim ve sürekliliği inceler”. “Yazının icadından günümüze kadar farklı depolama, yaygınlaştırma ve aktarma teknikleri üzerinde kısaca durulur.”MEB,2018. Bu kazanımla ilgili, ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi, MTA Tabiat Tarihi Müzesi, İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Eski Şark Eserleri Müzesi Kadeş Antlaşması Tableti, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne geziler düzenlenebilir Ulu Kalın, 2015 349.  “Türk-İslam medeniyetinde yetişen bilginlerin bilimsel gelişme sürecine katkılarını tartışır.” “Türk-İslam medeniyetinin bilimsel alanda ulaştığı seviyeye vurgu yapılır. el-Harezmî, Fârâbî, İbn-i Sînâ, el-Cezerî, İbn-i Haldûn, Ali Kuşçu, el-Hâzinî, Piri Reis ve Kâtip Çelebi gibi bilim insanlarına ve bunların çalışmalarına değinilir.”MEB,2018. Bu kazanımla ilgili, İstanbul’da ki İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’ne gezi düzenlenebilir.  “XV-XX. yüzyıllar arasında Avrupa’da yaşanan gelişmelerin günümüz bilimsel birikiminin oluşmasına etkisini analiz eder.” “Matbaanın icadı, Dünya’nın yuvarlak olduğunun bilimsel olarak ispat edilmesi, kütle çekim kanunun keşfedilmesi, buhar makinesinin icadı vb. gelişmeler ile bunların etkileri ele alınır.” MEB, 2018. Bu kazanımla ilgili PTT Müzesi İstanbul, İstanbul Demiryolu Müzesi, Aydınlatma ve Isıtma Araçları Müzesi ziyaret edilebilir Ulu Kalın, 2015 351. 7. Sınıf “Üretim, Dağıtım ve Tüketim” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken dayanışma, dürüstlük ve çalışkanlık gibi değerlerle araştırma, değişim ve sürekliliği algılama ile zaman ve kronolojiyi algılama gibi becerilerin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanımlar  “Üretimde ve yönetimde toprağın önemini geçmişten ve günümüzden örneklerle açıklar.”  “ Üretim teknolojisindeki gelişmelerin sosyal ve ekonomik hayata etkilerini değerlendirir.” MEB,2018. Karabıyık 2014b125, “Türkiye’nin çeşitli illerinde bulunan arkeoloji müzeleri ile Anadolu’daki ilk köy yerleşmesi olan Çatalhöyük’e gerçek ya da sanal gezi düzenlenebilir.” şeklinde ifade etmiştir 7. Sınıf “Etkin Vatandaşlık” Öğrenme Alanı “Bu öğrenme alanı işlenirken barış değeriyle problem çözme becerisinin de öğrenciler tarafından edinilmesi sağlanmalıdır.” Kazanım  “Atatürk’ün Türk demokrasisinin gelişimine katkılarını açıklar.” TBMM’nin açılması, Cumhuriyet’in ilanı ve çok partili hayata geçiş denemeleri kısaca ele alınır.MEB,2018. Bu kazanımla ilgili olarak ülkemizin birçok ilinde bulunan Atatürk evlerine, Anıtkabir, Kurtuluş Savaşı Müzesi, Amasya Saraydüzü Kışla Binası Milli Mücadele Müzesi ve Kongre Merkezi, Ankara Cumhuriyet Müzesi, Balıkesir Kuvay-i Milliye Müzesi, Mudanya Mütareke Ev

tarihin toplumsal birlikteliğin oluşmasındaki yeri ve önemi